Điểm kỹ thuật then chốt trong gieo trồng và quản lý lúa mì vụ đông
Biện pháp khoa học, hiệu quả giúp lúa mì vụ đông qua đông an toàn và đạt năng suất ổn định, cao, đóng góp cho an ninh lương thực năm tới.
1. Nâng cao chất lượng gieo và quản lý
(1) Làm đất tinh
Chọn biện pháp theo loại đất, cây tiền vụ, khí hậu. Sau thu hoạch, băm rơm rạ kịp thời (≤ 5 cm). Cày sâu (≥ 25 cm) phá tầng đế cày, cải thiện độ tơi xốp–thoáng khí; lặp lại mỗi 2–3 năm.
(2) Chọn và sử dụng giống
Dựa trên khí hậu, độ phì, áp lực sâu bệnh và thị trường. Vùng khô: giống chịu hạn; vùng mưa/ngập: giống chịu ẩm, chống đổ ngã. Thử nghiệm, trình diễn và nhân rộng giống mới theo kết quả vùng.
(3) Xử lý hạt giống
Giảm sâu bệnh trong vụ. Chọn thuốc theo đối tượng, khí hậu và tính kháng của giống. Bao phim hoặc trộn ướt đều nâng tỉ lệ nảy mầm và sức sinh trưởng. Vùng áp lực hỗn hợp dùng công thức hỗn hợp; gieo sớm sau xử lý.
(4) Gieo theo ẩm độ
Phối hợp ẩm và độ sâu gieo để đảm bảo mọc. Nơi khô tưới tạo ẩm; nơi thừa ẩm mở rãnh thoát nước, tránh thối hạt–hở hàng.
(5) Gieo đúng thời vụ
Tiên quyết cho qua đông và năng suất cao. Nhóm đông/bán đông cần tổng nhiệt hiệu dụng 550–650°C trước đông; nhóm xuân 500–550°C. Gieo quá sớm dễ lốp; quá muộn giảm khả năng qua đông.
(6) Dinh dưỡng và bón phân
Lập kế hoạch N‑P‑K theo phân tích đất và mục tiêu năng suất. Tham chiếu: 14–16 kg N/mẫu (N nguyên chất) với ruộng năng suất cao; P, K điều chỉnh theo đất–nhu cầu. Cân đối lót và thúc.
(7) Tưới tiêu và thoát nước
Nước quan trọng ở giai đoạn cây con và qua đông. Vùng Hoàng‑Hoài, Hoa Bắc khô: tưới quanh thời điểm gieo; Trung–Hạ du Trường Giang và Tây Nam mưa nhiều: mở rãnh sau gieo để tiêu úng.
(8) Lăn ép và quản lý đất
Lăn ép tăng tiếp xúc hạt‑đất, mọc đều và giảm bốc hơi. Lăn sau gieo khi ẩm thích hợp, đặc biệt khi trả rơm. Vùng gốc rạ lúa quá ướt nên hoãn.
2. Quản lý sau gieo và bảo đảm qua đông
(1) Khảo sát, dặm tỉa; cân bằng mật độ
Khảo sát sau mọc; dặm sớm để đồng đều; nơi quá dày thì tỉa.
(2) Trừ cỏ trước đông
Phun ở khoảng 3 lá; một lần thường kiểm soát cả vụ. Chọn thuốc theo phổ cỏ; tránh rét đậm.
(3) Bón thúc tăng cường
Bón theo tình hình ruộng; thiếu lót thì N nhanh ở 2 lá. Trả rơm nhiều cần bổ sung N kịp thời.
(4) Phòng thiên tai và bảo đảm qua đông
Rét, sương, hạn đe dọa lúa mì. Lập phương án theo dự báo; trước rét lăn/ tưới giữ ẩm; xử lý nứt nẻ; ruộng lốp thì tiết giảm nước‑đạm, lăn ép vừa phải; và tăng kiểm soát dịch bệnh (bệnh thối gốc–đốm mắt lúa mì, thối cổ rễ Rhizoctonia) bằng giống kháng, xử lý hạt và phun phù hợp.
Với các biện pháp trên, nông hộ ở nhiều vùng sinh thái có thể bảo đảm qua đông an toàn và năng suất cao cho lúa mì vụ đông.
Published at: Oct 8, 2024 · Modified at: Oct 3, 2025
