Điểm kỹ thuật then chốt cho rau vụ đông dưới thời tiết lạnh, tuyết và thiếu sáng

Tài liệu hướng dẫn bảo vệ rau vụ đông dưới điều kiện lạnh, tuyết và thiếu sáng: chọn giống chịu lạnh‑thiếu sáng, tăng lớp giữ nhiệt và tích nhiệt, tăng chiếu sáng, quản lý nước‑phân hợp lý, kiểm soát ẩm và bệnh. Khi có băng/tuyết, cần gia cố kết cấu, bảo vệ rễ bằng bón phân, khơi thông mương và dọn tuyết, phơi sáng theo từng bước, kiểm soát bệnh và thu hoạch/gieo lại kịp thời.

1) Biện pháp cho nhiệt độ thấp, thiếu sáng

1. Chọn giống chịu stress

   • Trong canh tác nhà màng, ưu tiên nhóm rau ăn quả và bầu bí/đậu có khả năng chịu lạnh‑thiếu sáng, đậu quả tốt và kháng bệnh.
   • Ngoài đồng (nhất là phía Nam), chọn nhóm rau lá/rễ và rau ăn quả ưa ấm có khả năng chịu lạnh‑thiếu sáng tốt.

2. Giữ nhiệt và tích nhiệt

   • Bổ sung màn trong, nhà lưới nhỏ để nâng hiệu quả cách nhiệt. Giữ khoảng cách màng‑tán ≥ 10 cm để tránh bỏng lạnh.
   • Rải tro trấu/tro gỗ hoặc phủ rơm rạ giữa các hàng để giảm hại do lạnh.
   • Khi cho phép, dùng dây sưởi đất, dây điện sưởi, đường ống khí nóng hoặc lò khí nóng.

3. Tăng chiếu sáng

   • Bổ sung đèn chiếu ≥ 4 giờ/ngày. Nếu không có đèn, mở phủ sớm để kéo dài ánh sáng tự nhiên.
   • Treo màng phản quang ở tường bắc; thông gió đúng lúc để giảm giọt ngưng trên màng và tăng độ truyền sáng.

4. Tối ưu nước và phân

   • Thiếu sáng cần giảm tần suất tưới/bón để tránh úng. Khi cây héo do thiếu nước, tưới nhỏ giọt dưới màng vào ngày nắng kèm bón thúc nhẹ.
   • Phun điều hòa sinh trưởng phù hợp (như brassinolide) và bổ sung 0,3% NPK tổng hợp + 0,2% CaCl2 để tăng chống rét.

5. Kiểm soát ẩm và bệnh

   • Ở nhà kính phía bắc, thông gió buổi trưa nắng là tối ưu để hạ RH.
   • Ở phía nam, lạnh‑thiếu sáng thường đi kèm ẩm cao; phòng botrytis, chết rạc và sclerotinia trên rau lá. Phun thuốc nấm phổ rộng và tỉa lá bệnh/già/vàng.

2) Biện pháp khi băng/tuyết

1. Bảo trì và gia cố công trình

   • Gia cố khung; đảm bảo màng căng và nguyên vẹn. Với nhà cũ/khẩu độ lớn, thêm cột chống để tránh sập do tuyết.
   • Kiểm tra hệ sưởi và đèn. Ở phía bắc, phủ chăn giữ nhiệt phía nhận sáng trước các đợt rét đậm.
   • Ngoài đồng, phủ trước bằng nilon/vải không dệt; sau tuyết, dỡ phủ từng bước để tránh sốc lạnh đột ngột.

2. Bón phân bảo vệ rễ

   • Trước sự kiện, phun hỗn hợp 0,3% KH2PO4 + 0,3% Ca(NO3)2 + 1% glucose, hoặc brassinolide 2000–3000×.
   • Đắp mô đất pha phân hữu cơ quanh rễ để nâng nhiệt đất và tăng chống rét.

3. Khơi thông mương và dọn tuyết kịp thời

   • Dọn tuyết trên mái và xung quanh kịp thời; ngoài đồng, khơi mương để thoát nước nhanh, hạ ẩm đất và tránh thối rễ.

4. Mở phủ theo giai đoạn, tăng sáng dần

   • Khi trời hửng, mở phủ theo từng bước để tránh héo sốc do ánh sáng đột ngột. Nếu héo, phun nước sạch hoặc dung dịch acid alginic 1%.

5. Kiểm soát bệnh

   • Kiểm soát RH nghiêm ngặt; dùng thuốc xông/thuốc bột mịn để phòng bệnh trong điều kiện lạnh‑ẩm.
   • Sau tuyết, loại bỏ cây hư hại và phun thuốc nấm phổ rộng (carbendazim, chlorothalonil).

6. Thu hoạch sớm và gieo lại

   • Thu sớm lứa đã chín trước khi rét tới. Ở lô hư hại nặng, khi ấm lên, chuyển sang rau lá sinh trưởng nhanh (cải chíp, rau xuân, rau bina) để phục hồi nhanh.

Published at: Oct 22, 2024 · Modified at: Oct 3, 2025